Reportage deel 2
Stimuleren eigen tuinbouw
In mei dit jaar organiseerde POP de eerste
cursus in het kader van het stimuleren van de eigen voedselproductie. Uit de wijk Antriol namen 30 cursisten deel aan de landbouwworkshop ‘Groenten uit eigen tuin’. De workshop is opgedeeld in vier zaterdagochtenden. Tijdens de eerste ochtend leren de deelnemers hun eigen grondmengsel te maken. Op de tweede ochtend zien de cursisten hoe ze moeten zaaien, stekken, oogsten en overplanten. De derde en de vierde lesochtend gaan over het telen van groenten en het telen van fruit.
Na afloop van de training kunnen de mensen met lage inkomens die bij alle bijeenkomsten aanwezig waren een kas dan wel greenhouse mee krijgen waarmee ze zelf aan de slag kunnen. De workshop wordt door Raymond Emers gegeven. Wijk voor wijk kunnen geïnteresseerden zich opgeven en de animo is groot. Projectleider Sherwin Pourier vertelt dat zo’n cursus geen eenmalig gebeurtenis is. De organisatoren van POP en de cursus gaan nadat de deelnemers hun kassen ontvangen hebben af en toe langs om te controleren en te kijken hoe het gaat en wat de deelnemers zelf produceren. Daarnaast houden ze zo het enthousiasme van de gewezen cursisten warm en de motivatie hoog. De cursisten kunnen de POPmedewerkers uiteraard ook na afloop benaderen met vragen of problemen die ze ondervinden. Raymond Emers geeft de landbouwcursus in samenwerking met POP ook aan particulieren. Groepen van 25 tot 30 personen kunnen zich zowel bij hem als bij POP opgeven. Zo zullen bijvoorbeeld gebruikers van de Voedselbank van ADRA vanaf juni ook groenten kunnen gaan verbouwen in hun eigen tuin. De volgende cursus voor wijkbewoners van Bonaire start in september. Stichting Krusada is al druk bezig met het maken van de kassen voor de aankomende deelnemers.
Deze samenwerking tussen POP en Krusada is een ander voorbeeld van hoe organisaties elkaar op een 
voordelige manier kunnen helpen. Stichting Krusada geeft mensen die het niet redden of niet dreigen te redden in de samenleving een kans om met behulp van begeleiding, structuur en het opdoen van werkervaring weer op eigen benen te gaan staan. Krusada vangt verslaafden, ex-gedetineerden, kansarme jongeren op en biedt hen structuur en werkervaring middels het werk in de kassen, (meubel)werkplaatsen en of de winkel. De organisatoren van POP hadden voor hun project kassen/greenhouses nodig. Krusada kon die leveren tegen een zeer schappelijke prijs. De stichting heeft inmiddels 30 kassen geleverd en voor de volgende cursus timmeren ze ook weer maar liefst 30 in elkaar. Het hout voor de kassen wordt geleverd tegen een speciale prijs door de grootste doehetzelfhandel op het eiland. De doeken voor de kassen komen uit Nederland. Een vrijwilliger zet de houtstelling in elkaaren de cliënten van Krusada doen de rest. Er wordt ongeveer één kas per dag gefabriceerd. Als een aantal kassen klaar zijn, trekt Krusada met twee man en een aanhanger de wijken in om de kassen af te leveren bij de verschillende huisadressen.Particiulieren die zo’n kas willen hebben , moeten een bedrag van $ 375 betalen. POP krijgt de kassen zoals gezegd tegen een nog schappelijker prijs. Gerrit van Kruistum, vrijwillige manager en adviseur bij Krusada vindt het een mooi project waar de mensen op Bonaire veel aan hebben. Krusada heeft de tijd, het materiaal en de machines om de kassen te maken en op deze manier kan de stichting tevens bijdragen aan een project waar bewoners van Bonaire daadwerkelijk baat bij hebben. Hij is blij met deze samenwerking waar beide organisaties de vruchten van plukken. “We staan altijd open voor ideeën uit de samenleving en werken graag samen met ondernemingen. We willen het liefst werk, zodat wij er op onze beurt ook aan kunnen verdienen”.
“Het idee is dat deze ondernemers elkaar
vervolgens onderling gaan versterken door
het delen van kennis, apparatuur en kosten
voor diensten als bewaking”
Opzetten
Centrum voor Duurzame Landbouw
Met betrekking tot het laatste speerpunt van POP, het centrum voor duurzame landbouw is even een pas op de plaats gemaakt. De beheersorganisatie die nodig is voor een dergelijk centrum moet gefaciliteerd worden door de overheid. Het terrein waarop het centrum zou moeten komen, is inmiddels al wel grotendeels schoongemaakt. Het huisje en een deel van de 52 betonnen bakken zijn gerenoveerd en rondom het terrein is een cactushaag aangelegd. De bakken dateren van de jaren dertig en werden toen gebruikt voor de verbouw van groenten. De bedoeling van deze bakken en het centrum is onder andere dat er een plek komt waar scholieren kunnen leren over planten en agricultuur. Door er groepen langdurig werkelozen en ex-gedetineerden te geleiden naar werk, dient het ook zijn doel als werkgelegenheidsproject. In samenwerking met de dienst Samenleving en Zorg van het OLB zijn bij de restauratie en het schoonmaken van het terrein al langdurig werkelozen ingezet. POP heeft grootse plannen met het centrum. Zo moet het Centrum voor Duurzame Landbouw een middelpunt van bedrijvigheid en voorlichting in de land- en tuinbouw worden. Het moet werkgelegenheid gaan creëren en de lokale voedselproductie verhogen. De percelen op het terrein van het centrum gaan worden verhuurd aan landbouwondernemers. Het idee is dat deze ondernemers elkaar vervolgens onderling gaan versterken door het delen van kennis, apparatuur en kosten voor diensten als bewaking. Daarnaast is het de bedoeling dat zodra het centrum in gebruik wordt genomen, er ook een ondernemersloket komt. Dit loket moet gaan fungeren als een aanspreekpunt voor ondernemers en investeerders. Men hoeft dan bijvoorbeeld niet meer naar verschillende instanties te gaan, maar kan bij één loket terecht voor het verkrijgen van vergunningen, als de vestigingsvergunning, de bouwvergunning en of milieuvergunning. Via dit ondernemersloket zullen ook de landbouwpercelen op het centrum kunnen worden gehuurd. Het centrum moet ook een kenniscentrum worden met educatieprogramma’s voor verschillende doelgroepen. Een kenniscentrum waar kunukero’s binnen en buiten het centrum kunnen worden opgeleid in het economisch en duurzaam verbouwen van groenten en fruit. Waar werkeloze jongeren een in samenwerking met de directie Samenleving en Zorg, de Raad Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Scholengemeenschap Bonaire (SGB) en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) op te zetten praktijkopleiding kunnen volgen. Waar scholieren van een school als de Watapana kunnen werken in de schooltuin en zo kennis verwerven over het verbouwen van groente en fruit. En waar tenslotte (ex)gedetineerden en reclasseringsklanten in het kader van hun resocialisatie kennis en (werk)ervaring kunnen opdoen door onder begeleiding mee te werken op landbouwbedrijven. Het kenniscentrum zou bovendien het landbouwlaboratorium van Bonaire en de regio kunnen worden. Zo zouden de eerdergenoemde bakken die grotendeels gerenoveerd zijn, volgens projectleider Sherwin Pourier ook kunnen worden ingezet voor experimenten. Je zou bijvoorbeeld kunnen uittesten hoe je bepaalde ziektes het beste oplost en of bestrijd en nieuwe zaadjes kunnen uitproberen. De tijd lijkt rijp voor het duurzame landbouwcentrum van POP.
In de Beleidsvisie Landbouw Veeteelt Visserij 2014-2027 van het Openbaar Lichaam kiest Bonaire duidelijk voor het stimuleren van de eigen voedselproductie. Men wil de huidige 99% import van alle groenten, fruit en veevoer doen afnemen door eigen voedsel te gaan verbouwen. Het onder strenge veiligheidsvoorschriften gezuiverde afvalwater van de rioolwater-zuivering, biedt nieuwe kansen voor de landbouw omdat het kan worden gebruikt bij de irrigatie van veevoer, groenten en fruit. Er wordt verwacht dat de overheid van Bonaire hier dan ook werk van zal gaan maken.