De verkiezingen zijn voorbij, het volk heeft gekozen. Bonaire krijgt een eilandsraad met drie partijen die elk drie zetels hebben. De nieuwe partij, MPB (Movementu di Pueblo Boneriano) is als overwinnaar uit de bus gekomen.
De partij kreeg het grootste aantal stemmen en veroverde als nieuwkomer meteen drie van de negen beschikbare zetels. De PDB (Partido Demokratiko Boneriano) heeft het aantal stemmen van vier jaren terug zo ongeveer weten te behouden en de tot de verkiezingen regerende partij, de UPB (Union Patriotiko Boneriano) is als derde geëindigd. Een belangrijk onderwerp tijdens de verkiezingen was de economische ontwikkeling van Bonaire. Alle partijen waren natuurlijk voor economische ontwikkeling, maar wat betekent dat concreet? De vraag is namelijk niet of je voor of tegen economische ontwikkeling bent. Iedereen wil er immers op vooruitgaan, zowel ondernemers als consumenten en iedereen wil een bloeiende economie die kansrijke banen en welvaart brengt. De grote vraag is: “hoe ga je dat bereiken?”
Wanneer we de vele verkiezingsbeloften mogen geloven gaan alle partijen zich inzetten voor stimulering van de economie, voor het verbeteren van de infrastructuur, de telecommunicatie (overal WIFI en hopelijk ook een stabiele en snelle verbinding), de haven en het vliegveld. Daarnaast moeten er meer bedrijven komen, moet de regeldruk omlaag en moeten we meer internationale aansluiting gaan zoeken. Na de verkiezingen komt echter de praktijk aan de orde: hoe gaan we dat aanpakken? Vaststaat dat er nog een heleboel moet gebeuren, maar dat er de afgelopen jaren ook al het een en ander is bereikt. Zo hebben zowel de lokale als de rijksoverheid samengewerkt om te komen tot meerjarenplannen. Ook al gaan deze plannen op dit moment voornamelijk nog over abstracte zaken en grote begrippen die nader moeten worden ingevuld, het begin van een vruchtbare samenwerking is er. En daar moeten we ons op richten. We moeten ons focussen op positiviteit. Bonaire kan een hele mooie plek worden waar het economisch voor de wind gaat, maar daar zullen we en gezamenlijk en hard voor moeten werken. De overheid zal dat alleen niet kunnen bewerkstelligen. Het moet dan ook een gezamenlijke actie worden van zowel de overheid als de private sector. De autoriteiten zijn er voor de regels en het invullen van beleid, de private sector voor de kansen en het zakendoen.
Wanneer je de vele beloftes van de afgelopen maanden bekijkt dan weet je één ding zeker, er is niet genoeg geld om alle genoemde punten te verwezenlijken. We kunnen een dollar maar één keer uitgeven, ook hier op Bonaire. En we hebben geen overvloed aan gelden, dus dat betekent dat we slim moeten omgaan met de middelen waarover we beschikken. Besteden we geld aan wegen, dan kunnen we het niet tegelijkertijd reserveren voor het opknappen van de haven. Gaan we een nieuw vliegveld bouwen, dan zijn de middelen daarvoor niet meer in te zetten tegen de bestrijding van armoede. Het hangt allemaal af van de keuzes die gemaakt worden. En die keuzes moet je goed overdenken. Je moet plannen maken die concreet, realiseerbaar en meetbaar zijn oftewel S.M.A.R.T. (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden) zijn geformuleerd.
“je kunt pas iets kopen als je daar geld voor hebt”
De Kamer van Koophandel (KvK) is opgericht om de handel en nijverheid te promoten en om te zorgen dat er een betere ondernemersomgeving komt. Dat is een redelijk grote opgave met veel aanverwante speelvelden en disciplines, maar de KvK wil zich daar uiteraard graag voor inzetten. Samen met de input van de ondernemers (wat gaat er goed, wat gaat er niet goed en wat kan er beter?) willen we een kritische stem zijn in de gemeenschap. We willen in gesprek met de overheid en met een kritische blik kijken naar de te maken plannen. We willen niet praten over samenwerken, maar dit ook echt daadwerkelijk doen. Middels het stellen van gezamenlijke doelen willen we tastbare economische groei bewerkstelligen. Dat zal ervoor zorgen dat ondernemers en consumenten meer vertrouwen krijgen. En vertrouwen in de economie is de weg omhoog. Dus elke stap die leidt tot meer vertrouwen is een trede hoger op de economische ladder en vice versa. Dat moet iedereen dus ook de politici zich goed realiseren.
Maar wat wil de KvK dan concreet? Willen we grotere vliegvelden, een nieuwe haven, betere wegen, meer ondernemers, meer toeristen en een bloeiende economie? Ja, natuurlijk! Maar tegelijkertijd weten we ook dat dit niet zomaar gaat. Net als in een bedrijf kun je van alles willen, maar wat je daadwerkelijk kunt realiseren is de echte vraag. We moeten gaan investeren in de economie en dat betekent dat je onder aan de ladder moet beginnen. Inventariseer eerst de problemen die er zijn en prioriteer ze dan door te bekijken wat het oplevert als je een bepaald probleem oplost. Definieer oplossingsrichtingen en maak een gedegen plan waarbij je uitgaat van de kosten, de tijd, de stakeholders, de kans van slagen, de tegenslagen en de duurzaamheid van de oplossing. Controleer of je de noodzakelijke financiën op orde hebt en ga als laatste pas echt aan de slag. Breng de vrij simpele theorie toe die werkt van klein naar groot in praktijk. Je kunt pas iets kopen als je daar geld voor hebt. En het merendeel van de inwoners is niet zo welvarend dat ze alles kunnen kopen zonder na te denken. Dus moeten ze keuzes maken wat wel en wat niet. Hetzelfde geldt voor de overheid. Je kunt niet alles in een keer doen. Er is geen wondermiddel, noch een mega groot project dat alle problemen in één keer oplost. Dat is een utopie. Dus moeten we een gestage lijn omhoog creëren waarbij het elke dag een beetje beter gaat.
De KvK heeft het afgelopen jaar voorgesteld om een E (Economisch)-team in te stellen. Dat is een overlegorgaan waarbij zowel de overheid (Openbaar Lichaam Bonaire en de Rijksoverheid) als de private sector (onder andere vertegenwoordigd door de KvK) aan tafel zitten. In dit overleg moeten de economische uitdagingen worden besproken en zaken als wie doet wat en welke keuzes gaat Bonaire maken, worden behandeld. Dat kun je als gedeputeerde of als private sector namelijk niet alleen bepalen daar heb je je stakeholders, de private sector bij nodig. Als je van elkaar weet wie waaraan werkt, sta je samen sterker. Het stellen van gezamenlijke doelen en het verrichten van gezamenlijke arbeid is nodig om Bonaire’s economie op gang te brengen. Daar wordt Bonaire daadwerkelijk beter van. Of de KvK hierin een trekkende, duwende of participerende rol heeft, doet er in dat verband niet echt toe. Zolang partijen maar samenwerken en dezelfde doelen nastreven. Daarbij geldt het belangrijke principe: “zeggen wat je doet en doen wat je zegt!”
Concreet zal de KvK zich dit jaar dan ook weer sterk maken voor het trainen en begeleiden van startende en meer gevorderde ondernemers. Door het organiseren van cursussen, workshops, een politiek forum en een bedrijvenmarkt wil de KvK haar steentje bijdragen. Het doel zal iedere keer zijn dat de ondernemer er beter van moet worden. Dat er gedurende de te organiseren activiteiten informatie wordt verschaft waar de ondernemer wat aan heeft en dat mensen met elkaar in contact worden gebracht. Achter de schermen gaan we hard werken aan de verbetering van de samenwerking met de overheid. Door plannen te maken, kritisch te zijn zullen we samen proberen de zo belangrijke economische ontwikkeling op gang te krijgen. Uiteindelijk moet iedereen op Bonaire vooruitgang kunnen zien, voelen en ervaren. Het is immers de bedoeling dat iedereen er beter van wordt.
Tekst: Dick ter Burg