BIA: ‘open voor business’
Bonaire International Airport (BIA) is in ontwikkeling. Per 1 april 2015 werd de directie uitgebreid met president-directeur (CEO) Michael Nicolaas. Deze ervaren luchthavenbestuurder is door de Raad van Commissarissen en aandeelhouders aangesteld om van Flamingo Airport binnen twee jaar een winstgevend, duurzaam groeiend en positief concurrerend bedrijf te maken. Managing director Les Laplace was en blijft operationeel directeur. Michael Nicolaas legt uit dat deze uitbreiding noodzakelijk is. De luchthaven is niet alleen de ‘gateway’ tot Bonaire’s economie, het moet ook blijven voldoen aan de internationale eisen en een financieel gezonde exploitatie kunnen voeren. Bovendien is Flamingo Airport naast het operationele gedeelte dat de basis vormt een middelgroot commercieel bedrijf met 54 mensen aan personeel dat zijn serviceniveau moet verhogen en moet groeien als het wil blijven concureren. Met zijn 40 jaar aan luchthavenervaring gaat Michael Nicolaas BIA de komende twee jaar dus in de goede richting helpen. Dat er niets aan te merken valt op het opereren van het vliegveld is overigens recent weer gebleken uit de audit van de Nederlandse Luchtvaart Autoriteit en de Inspectie Leefomgeving en Transport van het ministerie van Infrastructuur en Milieu (IM) in 2015. Flamingo Airport doorstond de audit glansrijk en behaalde daarmee haar jaarlijkse internationale certificering.
‘Open for Business’
In mei dit jaar presenteerde de directie haar driejarig ‘Business Action Plan 2015-2018: Open for Business’ aan de stuurgroep Ontwikkeling Luchthaven en de eilandsraad. De resultaten van het onderzoek dat het Nederlandse onderzoeksbureau SEO Economisch Onderzoek in samenwerking met de Luchtverkeersleiding Nederland en MovingDot deed, werden daarin meegenomen. In juni brachten de diverse partijen hun rapport over de verschillende ontwikkelscenario’s die de stuurgroep had aangedragen voor het vliegveld uit. Van de vijf scenario’s die werden onderzocht, viel de voorkeur op de derde, de zogeheten actieve ‘Origin and Destination’ strategie. Deze OD-strategie richt zich op actieve routemarketing en omvat ondermeer het ontwikkelen van nieuwe routes en het aantrekken van nieuwe luchtvaartmaatschappijen. Voorwaarde voor een actieve OD-strategie is wel dat deze wordt ondersteund door een uitbreiding van het aantal bedden of wel de hotelcapaciteit op het eiland. De OD-strategie zal Flamingo Airport bovendien in staat stellen te groeien naar de Hub die de luchthaven in de toekomst wil gaan worden. Het huidige business actieplan geeft niet alleen handen en voeten aan de strategie. Het plan sluit gezien de gekozen locatie voor het nieuwe platform, de terminal en de initiële kostenramingen ook aan op de eerdere master- en businessplannen van de airport (2009: ‘Masterplan 2023’, 2013: ‘Realisatie Masterplan 2023: ‘Ready for Take off’ en de businesscase: ‘Taxiing to the New Terminal’), en op het beleid en de visie van het bestuurscollege. ‘Open for Business’ geeft antwoord op de vraag hoe Flamingo Airport haar ambities om een winstgevend, duurzaam groeiend en positief concurrerend bedrijf te worden op de korte, middellange en lange termijn kan verwezenlijken.
De plannen
Tijdens de eerste fase, de ontwikkeling en groei op de korte termijn (2015-2018), wil de luchthaven een geleidelijke toename van het aantal reizigers van 2,5% tot 6% en het luchtverkeer met 
respectievelijk 6% in 2015, 7% in 2016, 8,5% in 2017 en 4% in 2018 laten groeien. Daarnaast wil BIA de opslag en het gebruik van opslagruimtes met 2% intensiveren, 1% winst maken op de totale levering van vliegtuigbrandstof en de inkomsten uit niet luchtvaart gebonden activiteiten met 8% in 2015 en geleidelijk dalend naar 2,1% in 2018 verhogen. Dit laatste betekent onder andere dat het vliegveld detailhandel gaat aantrekken en faciliteren. De luchthaven streeft de komende jaren naar een totaal aantal van 32 te verhuren winkel-, restaurant- en of kantoorruimtes. In 2015 moeten er minimaal vijf van acht kiosken bijkomen op de strook voor de parkeerplaats en het luchthavengebouw. Daarnaast komt er een extra strip van acht kiosken langs de omheining van het vliegveld bij het parkeerterrein. Volgens de beide directeuren is er vraag naar meer commerciële activiteiten. Voor de vertrekhal liggen er bijvoorbeeld al twaalf verzoeken van ondernemers die een filiaal op het vliegveld zouden willen openen. Maar een toename van winkels is niet het enige. Zo zal de aankomsthal worden uitgebreid met twee bagagebanden in plaats van één en het vliegtuigopstelplatform met de twee nieuwe taxibanen worden vergroot. Deze zogeheten Apron, de vliegtuigparkeerplaats zal met een grootte van 39,015 m2 tegelijkertijd twee vliegtuigen van het type Boeing 747, drie vliegtuigen van het type Boeing 737 en de Airbussen 320 en 321 kunnen herbergen. De financiering van deze uitbreiding van het platform is rond. Het Nederlandse ministerie van Infrastructuur en Milieu (IM) stelt daarvoor vijftien miljoen euro ter beschikking. In lijn met de gekozen actieve ‘Origin and Destination’ strategie praat en onderhandelt de directie van BIA met alle betrokken partijen inclusief ondernemingen op Bonaire en daarbuiten. Zo zijn de onderhandelingen met Curoil over de brandstofprijzen bijvoorbeeld al in gang gezet. Bovenop de al genoemde ontwikkelingen staan daarnaast nog een capaciteitsuitbreiding van 600 m2, verbeteringen in de dienstverlening, een validatie en optimalisatie van de kosten en functies van de nieuw te bouwen passagiersterminal, het ontwikkelen en marketen van routes en business, het ontwikkelen van het luchtvracht-, privé en zakelijk verkeer, het stimuleren van zogeheten ‘Fixed Base Operations (dit zijn commerciële ondernemingen die van de luchthaven toestemming hebben gekregen om luchtvaartservices te verlenen) en de ontwikkeling van faciliteiten voor onderhoud, reparatie en revisie (MRO) op het programma. In fase twee van 2019 tot 2021, de midellange termijn zullen onder andere de plannen met betrekking tot een nieuwe passagiersterminal en de nieuwe multifunctionele opslagruimtes worden gerealiseerd. Vanaf 2022 en verder, de lange termijn en derde fase van BIA’s business actieplan, moet de luchthaven een rendabele, allround en op volle toeren opererende Regionaal Gecertificeerde Luchthaven zijn en blijven. Die bovendien voldoet aan de ICAO (International Civil Aviation Organization) Normen en Aanbevolen Werkwijzen (SARP’s).
Voorwaarden
Aan al deze plannen zijn wel enige condities verbonden. Het welslagen van de voorgenomen uitbreidingen is namelijk ook afhankelijk van de medewerking van de Bonariaanse overheid en een aantal stappen die het Openbaar Lichaam zal moeten zetten. De directie heeft de overheid dan ook verzocht haar medewerking te verlenen aan het promoten van het ‘merk’ Bonaire voor alle soorten van reizigers. Het vliegveld vraagt de overheid daarnaast een aantrekkelijk investering- en ondernemersklimaat te bewerkstelligen zodat met name de hotels het aantal kamers zullen gaan vermeerderen. Tenslotte verzoekt de directie het OLB om Bonaire als belangrijkste doorgang voor Nederland en Europa naar Latijns- en Zuid-Amerika te presenteren. De eilandvisie en het strategisch toerismeplan zijn daarbij van cruciaal belang zo legt Michael Nicolaas uit. ,,De marketing op het gebied van toerisme fungeert als een catalysator”. Om de overheid daarbij te helpen biedt de directie van BIA aan om strategische partnerschappen met Tulip Nederland, NBTC (groot Nederlands marketingbedrijf), Tourist Corporation Bonaire (TCB) en hotelassociaties op Bonaire, Aruba en Curaçao te activeren. Om zo Bonaire als deel van Nederland te marketen en de reizigersstroom tussen de eilanden te stimuleren. De luchthaven ziet zichzelf als een betrouwbare partner op het gebied van toerisme-marketingstrategiën en zou in samenwerking met de overheid bovendien een commissie willen samenstellen die zich met de ontwikkeling van routes moet gaan bezighouden. In deze commissie zou onder leiding van voorzitter BIA, vertegenwoordigers van het OLB, TCB en BONHATA moeten plaatsnemen. Wanneer aan deze voorwaarden wordt voldaan maken de plannen naar de mening van de luchthaven pas daadwerkelijk kans van slagen.
Ziet BIA een rendabele toekomst tegemoet?
De huidige geplande ontwikkeling van de luchthaven, inclusief reparaties, uitbreidingen en vernieuwingen tot en met 2022 is begroot op een bedrag van zo’n 39,5 miljoen dollar. Daarvan is 15 miljoen euro toegezegd door het Nederlandse Ministerie van Infrastructuur en Milieu . De overige middelen moeten op andere manieren worden opgebracht. De directie van BIA is ervan overtuigd dat dit haalbare kosten zijn. Andere opties zullen op de langere termijn namelijk minder opleveren en uiteindelijk meer kosten, zo stelt de luchthaven in haar plan. In het meerjarenbudget dat BIA heeft opgesteld, staat het vliegveld echter nog steeds in de rode cijfers met een tekort van 1.057.680 miljoen in 2015 en 569.572 in 2018. Al neemt dit deficit vanaf 2015 tot 2018 gestaag af, er blijft een nadelig saldo van ruim een half miljoen staan. De beide directeuren geven desgevraagd aan dat het overzicht moet aantonen wat er gebeurt als je niets verandert aan de tarieven. Zo wil de luchthaven een ‘Airport Improvement Fee’ (AIF) gaan heffen die niet meer dan vijf dollar per persoon mag gaan kosten, omdat de luchthaven ‘zichzelf ook niet de markt uit moet prijzen’, volgens de heren. De reeds bestaande ‘Passenger Facility Charge’(PFC) blijft eveneens inkomsten genereren en de meeropbrengsten aan AIF en PFC zijn niet opgenomen in het meerjarenbudget. Met behulp van kostenbeheersing ofwel een efficiency en professionaliseringsslag, luchtvaart gerelateerde en niet luchtvaart gerelateerde groei van de Flamingo Airport, de vliegveldverbeteringstoelage, bijdragen van het OLB, het Rijk en strategische partnerschappen verwacht BIA het tekort echter op te kunnen lossen en van de luchthaven een winstgevend, duurzaam groeiend en positief concurrerend bedrijf te maken.
Tekst: Patricia Bergwijn | Foto: Patricia Bergwijn