Volgens de op Bonaire, Sint Eustatius en Saba vigerende Belastingwet BES bepaalt uw fiscale woonplaats uw belastingplicht. Dus als u niet uit Caribisch Nederland afkomstig bent maar hier wel voor langere tijd wenst te verblijven, dient u een verblijfsvergunning aan te vragen of en indien van toepassing een toelating van rechtswege. Met een van beide documenten kunt u zich vervolgens inschrijven bij de basisadministratie waarna u een identiteitskaart ontvangt. Het is echter niet zo dat u dan ook automatisch voor de belastingheffing als inwoner van Caribisch Nederland moet worden aangemerkt. Dat staat namelijk nog open.
Als fiscaal inwoner van Caribisch Nederand zou u binnenlands belastingplichtig zijn voor de inkomstenbelasting en belasting moeten betalen over uw wereldwijde inkomen. Dit geldt eveneens voor eventuele opbrengsten uit bijvoorbeeld buitenlandse aandelen en spaar- en beleggingsrekeningen. Blijft of wordt u een fiscaal niet-inwoner zou u daarentegen alleen inkomstenbelasting hoeven te betalen over uw inkomen uit bepaalde binnen Caribisch Nederland gelegen inkomstenbronnen, zoals de binnenlandse onderneming en dienstbetrekking of binnen Caribisch Nederland gelegen onroerende goederen.
Het verkrijgen van een identiteitskaart betekent dus niet automatisch dat Caribisch Nederland ook uw fiscale woonplaats moet zijn. Andersom is hetzelfde principe van kracht: iemand die niet is ingeschreven kan zich onder bepaade omstandigheden toch als fiscaal inwoner kwalificeren en binnenlands belastingplichtig zijn. De basisadministratie kan wel als startpunt worden gebruikt voor het bepalen van uw fiscale woonplaats, maar is dus niet doorslaggevend. Volgens de fiscale wetgeving in Caribisch Nederland wordt de fiscale woonplaats van een individu ‘naar omstandigheden’ beoordeeld. Met andere woorden het gaat bij het bepalen van de fiscale woonplaats om een feitelijke toets. Welke ‘omstandigheden’ in een specifieke casus precies relevant zijn en hoeveel gewicht aan bepaalde omstandigheden dient te worden toegekend, kan worden bezien in het licht van andere belastingregelingen waaronder bijvoorbeeld de Belastingregeling voor het land Nederland (hierna ‘BRN”). De BRN is een regeling ter voorkoming van dubbele belasting en zorgt kort gezegd voor de fiscale verhoudingen tussen enerzijds Caribisch Nederland en anderzijds Europees Nederland. Daarnaast zijn er in de jurisprudentie aanknopingspunten te vinden die de fiscale woonplaats betreffen.
Scenario 1:
• De heer X verblijft in Europees Nederland en Caribisch Nederland.
• De heer X heeft een eigen woning in Europees Nederland.
• De heer X heeft familie in Europees Nederland.
• De heer X is in loondienst bij een Bonairiaanse werkgever op Bonaire.
• De heer X werkt al drie jaren op Bonaire waarbij hij ieder jaar zes maanden in Europees Nederland verkeerd.
• De heer X heeft op Bonaire een vriendin.
• De heer X heeft op Bonaire een actief sociaal leven.
• De heer X is van rechtswege toegelaten tot en is tevens ingeschreven in de basisadministratie van Bonaire.
Scenario 2:
• Mevrouw Y heeft de Amerikaanse nationaliteit.
• Mevrouw Y heeft een eigen woning in Europees Nederland waar haar gezin verblijft.
• Mevrouw Y is vanaf 1 januari 2016 fulltime in loondienst bij een Bonairiaanse werkgever en haar standplaats is Bonaire, alwaar ze verblijft zonder haar gezin.
• Mevrouw Y gaat 2 maanden per jaar naar haar gezin in Europees Nederland.
• Mevrouw Y heeft een werkvergunning en is ingeschreven in de basisadministratie van Bonaire.
Voor individuen die regelmatig verblijven in zowel Caribisch als Europees Nederland en in beide heffingsgebieden belangen hebben, kan het lastig zijn om deze fiscale woonplaats definitief te bepalen. Om te voorkomen dat een individu in beide heffingsgebieden als binnenlands belastingplichtige wordt beschouwd, bevat de BRN concrete bepalingen over fiscaal inwonerschap. Specifieke factoren die doorslaggevend zijn voor het bepalen van de fiscale woonplaats van deze personen zijn de plaats van duurzaam tehuis, de plek met de meest nauwe persoonlijke en economische betrekkingen oftewel ‘het middelpunt van levensbelangen’ en de plek waar men gewoonlijk verblijft.
In de jurisprudentie zijn zoals gezegd ook de nodige handvatten te vinden voor het bepalen van de fiscale woonplaats. Zo is onder meer bepaald dat de fiscale woonplaats wordt gekenmerkt als de plaats waar een persoon vast verblijft, zijn gezin heeft en de vitale betrekkingen met zijn medemensen onderhoudt. Wanneer op basis van de diverse feiten en omstandigheden voor fiscale doeleinden geen eenduidig antwoord kan worden gegeven op de vraag waar iemand woont, moet volgens de jurisprudentie belang worden gehecht aan de plaats waar de persoon verblijft of de plaats waar hij of zij zijn beroep uitoefent.
Ondanks deze aanknopingspunten in de jurisprudentie en andere regelingen blijft het bepalen van een fiscale woonplaats vaak een feitenkwestie. Er moet op basis van de daadwerkelijke feiten en omstandigheden iedere keer worden bepaald waar de fiscale woonplaats van de betreffende persoon is gelegen. De voorbeelden hierna illustreren de complexiteit van fiscale woonplaatsdiscussies. In de bovenstaande scenario’s kan niet op voorhand worden bepaald waar de
fiscale woonplaats van de betreffende personen is gelegen. De fiscale woonplaats dient nader te worden onderzocht en aan de hand van fiscale criteria te worden beoordeeld. Is er sprake is van fiscale woonplaats in Caribisch Nederland, Europees Nederland, een ander land of is er mogelijk sprake van een dubbele of zelfs meervoudige woonplaats? Meijburg & Co Caribbean heeft ruime ervaring in het analyseren van het fiscaal inwonerschap en is gaarne bereid u bij te staan.