Bonaires groeiende stroom energie en water

Naar zeggen neemt de vraag naar water en elektriciteit op Bonaire ieder jaar met zo’n 6 en 4 % toe. Het eiland is dan ook met recht een groeimarkt te noemen. De overheids-NV, Water en Energie Bedrijf Bonaire1^ (WEB) die in 1963 is opgericht en de enige distributeur van energie is op het eiland heeft er zijn handen aan vol. Want het nutsbedrijf dat aan zo’n 8.800 huishoudens, organisaties en bedrijven op Bonaire water en elektriciteit levert, moet niet alleen blijven voldoen aan de groeiende vraag naar stroom, het vereist ook een constante stroom middelen om zowel uitbreiding als onderhoud van het netwerk te financieren. En dan is er ook nog het moderniseren en verder professionaliseren van het bedrijf en het distributienetwerk, het zoeken naar en onderzoeken van mogelijkheden op het gebied van alternatieve en duurzamere energie, het zorgen dat dat wat wordt geleverd veilig, constant, duurzaam en van hoge kwaliteit is en blijft. Geen gemakkelijke opgave in een snel veranderde wereld, waar technologie zich in hoog tempo verder ontwikkelt en je ondanks de kleinschaligheid van het eiland moet zorgen dat je als bedrijf rendabel blijft en je klanten, samenwerkingspartners en stakeholders tevreden houdt.

Volgens directeur Alfredo Koolman, die sinds 2013 de scepter zwaait, moest WEB van ver komen. Zo’n vijf jaar geleden ging het namelijk uitgesproken slecht. Zo stelt de Nederlandse minister van Economische Zaken, Henk Kamp, in zijn brief op 17 december 2013 aan de voorzitter van de Tweede Kamer waarmee hij het corporate governance onderzoek naar WEB in de periode 2005-2012 openbaar maakt, onder andere dat het bedrijf ternauwernood aan een failissement is ontkomen. Alfredo Koolman was zich dan ook terdege bewust van de uitdaging en taak die hij op zijn schouders nam toen hij solliciteerde naar de functie van algemeen directeur van het nutsbedrijf. Hij was vastbesloten WEB uit het slop te trekken met de mensen van het eiland eventueel en indien nodig ondersteund door experts uit de regio, Amerika en Nederland. Onder aanvoering van de slogan ‘Let’s do it together’ wilde hij van het noodlijdend bedrijf het succes van, voor en door Bonaire maken.

Groeiend bedrijf
Drie jaar later, in 2016, is hij een heel eind op weg. De infrastructuur van het bedrijf is verbeterd.
De water en elektriciteitdistributeur produceert volgens een proces van omgekeerde osmose voor een groot deel zijn eigen drinkwater. Het heeft in samenwerking met de Amerikaanse multinational Contour Global de productiecapaciteit van energie bij de Karpataplant verhoogd en is druk in onderhandeling met dit bedrijf over de mogelijkheden tot uitbreiding van de eigen energieproductie.
De organisatie van het bedrijf kent inmiddels verschillende businessunits en is verhuisd naar een groter pand om de huidige 130 werknemers in plaats van de oorspronkelijke 69 te kunnen huisvesten.
Daarnaast zuiveren de installaties van WEB anno 2016 zo’n 17.000 kuub afvalwater, waarvan 6.000 wordt hergebruikt om landbouwgrond te irrigeren en 11.000 gezuiverd in de natuur terecht komt zonder schade aan te richten. Om de huidige 30 procent alternatieve energie nog verder te verhogen is WEB in het kader van verduurzaming aan het experimenteren met collectief gebruik van zonne-energie en zijn er mogelijk plannen voor Hydro-elektriciteit. In het kader van de modernisering en onderhoud van het netwerk reviseert het bedrijf zijn 67 kilometer tellende verzamelleidingen, is de bekabeling in Kralendijk van twee naar drie kabels gegaan en probeert de onderneming ook het in het verleden opgelopen achterstallig onderhoud in te lopen.
En dat is nog steeds niet alles. WEB heeft zich ondertussen ook bemoeid met de nieuwe op handen zijnde energiewetgeving en het nutsbedrijf onderhandelt niet alleen met Contour Global over een beter en meer passend financieel model voor wat betreft de groeiende vraag naar stroom, maar heeft ook met de ministeries van Economische Zaken (EZ) en Infrastructuur en Milieu (IM) om de tafel gezeten inzake tariefsteun. Deze tariefsubsidie is WEB zonder dat de tarieven stijgen nu langzaamaan aan het afbouwen.

Stabiele tarieven
Toch vinden veel inwoners van Bonaire nog altijd dat ze teveel betalen. Ook al heeft het Nutsbedrijf de prijzen van elektriciteit vanwege de dalende olieprijzen in mei 2014 met 5% verlaagd en liggen de tarieven vergeleken met eilanden als Aruba en Curaçao met een veel groter verbruik en grotere populatie volgens een enquête van Caribbean Electric Utility Services Corporation (CARILEC) in het midden. Wat ook van invloed is op het tarief is dat WEB zijn energie voor het overgrote deel moet inkopen bij Contour Global. Deze multinational werkt op Bonaire weliswaar met het meest geavanceerde windturbine/motorensysteem om zijn motoren te laten draaien, maar heeft olie nodig die vooraf wordt ingekocht omdat het op voorraad moet zijn.
De tarieven kunnen dus niet lager en zijn vergeleken met andere leveranciers al betrekkelijk laag, is te concluderen uit de uitleg van directeur Koolman.

Groeiende vraag
Daarnaast moet WEB investeren, veel investeren. Niet zo zeer vanwege het successievelijk inlopen van het achterstallig onderhoud – zo moeten de watertanks bijvoorbeeld binnenkort worden geïnspecteerd – maar meer nog vanwege de groei. Een van de grootste uitdagingen voor WEB en ook Bonaire is volgens directeur Koolman de groei. “Om te kunnen voldoen aan de vraag, moet je tijdig investeren. Dat betekent dat je nu besluiten moet nemen, nu naar oplossingen moet zoeken en goede afspraken moet maken. Voor besluiteloosheid is geen tijd”, verwoordt Koolman de noodzaak van uitbreiding van de energievoorziening.

Op eigen kracht vooruit
Directeur Alfredo Koolman die al zijn 130 medewerkers bij naam kent en al 28 jaar ervaring heeft in de business heeft drie jaar geleden bij aanvang van de job wel gedacht ‘waar moet ik beginnen’.
Er was zo veel te doen. Maar succes, zo stelt hij, behaal je door keihard, toegewijd en met passie te werken en je handen uit de mouwen te steken. Er is volgens hem geen andere manier. Je moet investeren in je eigen mensen, een lerende organisatie zijn, je constructief opstellen, het ‘Let’s do it together’-motto daadwerkelijk toepassen. Dat betekent ook dat je je relaties ‘zakelijk koestert’. Investeren in je relaties houdt volgens hem in, dat je van vakbond tot gedeputeerden en pers, van multinationals als General Electrics en Contour Global tot de Nederlandse ministeries samen streeft naar oplossingen. Het betekent dat je als directeur op de brug staat, naar voren kijkt en je mensen dient. Hij is ervan overtuigd dat ‘een directeur alleen maar effectief is, als hij dient’.
En dat is wat hij doet en met succes want WEB is niet alleen uit het dal, het bedrijf boekt resultaten, groeit, zijn mensen groeien en de vraag naar energie groeit. Al geeft hij zelf aan dat WEB ondanks de successen er nog niet is en blijvende inzet vereist is en blijft. Hij is enorm trots op zijn mensen en op het feit dat WEB een voorbeeld is omdat het aan de hele wereld heeft laten zien dat Bonaire het zelf met de eigen mensen kan.